Darmowy hosting zapewnia PRV.PL

Tytul

Tabliczki gliniane (Babilonia, Asyria) - znaki w postaci klinow stawiano za pomoca trojkatnych patyczkow (rylcow), tabliczki suszono na sloncu lub wypalano; tabliczki wiazano rzemykami w bloki; na koncu tekstu zamieszczano kolofon (stopke), podawano autora, zrodlo z jakiego zostal wziety tekst, kto byl kopista, korektorem tekstu, informacje o sumarycznej liczbie wierszy, o tym czy tekst jest kompletny czy stanowi fragment dluzszego dziela,

Zwoje papirusowe (Egipt, Grecja, Rzym) - lodygi papirusu sa wypelnione kleistym sokiem. Cieto je na waskie pasy, kladano scisle obok siebie, druga wartwe ukladano na wiezchu "na krzyz" i prasowano. Powstawal jednolity arkusz, ktory suszono i gladzono np. kamieniem. Ksiazki zwojowe tworzone byly przede wszystkim z papirusu (choc byly tez ze skor, plotna, lisci, cienkiej blachy olowianej itp.). Obszerne teksty zapisywane byly na wielu zwojach. Pojedynczy zwoj mogl miec nawet do 20 m. Kazdy przechowywano w pokrowcu z grubszego papirusu lub pergaminu, albo w naczyniach podobnych do dawnej wazy glinianej.

Pergamin - wynaleziono w III/II wieku p.n.e., wytwarzano go przez specjalne grabowanie skory kozlej, owczej lub cielecej. Poczatkowo z pergaminu tworzono zwoje jak z papirusu. Material ten byl lepszy od papirusu, bo mozna bylo na nim pisac obustronnie. Umozliwil tez stosowanie rozbudowanych iluminacji i pelnych miniatur, gdyz farba i tusz nie rozlewaly sie tak bardzo jak na papirusie. Dostepnosc skor byla o wiele wieksza od lodyg papirusow.

Sredniowiecze:

Kodeks rekopismienny papierowy - wyparl kodeks pergaminowy na przelomie XV-XVI w., okazal sie bardziej praktyczny i tanszy. Papier czerpany to wynalazek Chinczyka Cai Luna. Wyrabial go z materialow roslinnych. Arabowie udoskonalili go wykorzystujac przy produkcji kleje, wode wapienna (do wybielania) i kolo wodne. Arabowie "przeniesli" papier do Egiptu, a w XIII w. takze do Hiszpanii i Francji,

Zdobnictwo kodeksow rekopismiennych - tekst pisano czarnym atramentem. Litery lub wyrazy, ktore chciano wyroznic pisano/podkreslano/przekreslano czerwona glinka (rubrykowanie). Rubrykowaniem do XIII w. zajmowal sie sam pisarz lub kopista. Pozniej zajmowali sie tym rubrykatorzy lub miniatorzy. Stosowano tez ozdobnie malowane inicjaly, bordiury (czyli floratury okalajace tekst ze wszystkich stron), floratury ("wyplywajace" z inicjalow) i miniatury (kolorowe i zlocone obrazki). Zajmowali sie tym iluminatorzy.

Oprawy sredniowiecznych kodeksow - zszywniem skladek i umieszczaniem ich w okladce zajmowali sie intraligatorzy. Dominowaly oprawy drewniane lub z desek pociagnietych skora, grzbiet usztywniano papierem, na rogach metalowe narozniki,

Tematyka/funkcja - ksiazka byla narzedziem w rekach kosciola (traktaty religijne, ksiegi liturgiczne, Biblie); inne zastosowania to: dokumenty krolewskie, panstwowe, kroniki slawiace wladcow, romanse rycerskie i poezje oraz ksiazki w dzialalnosci uniwersytetow